ईभीको ग्रोथ निश्चित विन्दूमा पुगेर ‘सेटल’ भएपछि आईसीईले छुट्टै ठाउँ पाउँछ : निराकार श्रेष्ठ (भिडिओ)

‘अहिले ईभीले नेपालमा पाएको ‘लार्ज स्केल’को बजार वृद्धिमा हुण्डाइको पनि महत्वपूर्ण योगदान छ’

निराकार श्रेष्ठ
कार्यकारी निर्देशक लक्ष्मी ग्रुप
उपाध्यक्ष नाडा अटोमोबाइल एसोसिएशन अफ नेपाल

प्रतिष्ठित व्यावसायिक समूह ‘लक्ष्मी ग्रुप’भित्र रहेका उद्योग व्यवसायहरूका बारेमा बताइदिनुहोस् न ?

लक्ष्मी ग्रुपको स्थापना वि.स. २०३३ सालमा भएको हो । आज हामीसँग विभिन्न क्षेत्र समेटिएको विभिन्न उद्योग र व्यवसायहरू छन् । हामीले सुरूवाती चरणमा कन्फेक्सनरी, चकलेट र बिस्कुटहरूबाट सुरू भएको हो । त्यसपछि प्याकेजिङ मटेलियल्सहरू, डेरी र फलामे डण्डीहरू हुँदै अहिले यहाँसम्म आएका छौँ । त्यस्तै, व्यवसायतर्फ हुण्डाई अटोमोबाइल, इलेक्ट्रोनिक्समा वरपुल बस र इलेक्ट्रिक सामान आयात गर्छौँ । कमर्सियल गाडीमा एसएमएल इसुजु र लक्जरी सेगमेन्टमा बीएमडब्ल्यूका गाडीहरू आयात गरेर बिक्रीवितरण गर्दै आएका छौँ । नेपालको अटोमोबाइल क्षेत्रलाई केवल आयातमुखीमात्र होइन उत्पादनतर्फ पनि लैजानुपर्छ भनेर यसै वर्षबाट हामीले हुन्डाइका गाडीहरू नेपालमै एसेम्बल गर्ने प्लान्ट स्थापना गरेर उत्पादन समेत सुरू गरिसकेका छौँ ।

यसै पनि केही वर्षयता मुलुकको आर्थिक अवस्था सिथिल बनेको छ, अर्कोतर्फ इलेक्ट्रिक भेहिकल (ईभी) ले आईसीई इन्जिन भएका गाडीको बिक्री ठप्प पारेको छ । यस्तो अवस्थामा एसेम्बलिङ प्लान्ट सञ्चालनमा ल्याउनुभएको छ । चल्न त चलिरहेको छ नि ?

यो एसेम्बलिङ प्लान्ट स्थापना गर्ने हाम्रो परिकल्पना करिब १० वर्षअघिकै हो । यसलाई अघि बढाउनका लागि सन् २०१९ मा उद्योग दर्ता गरेर काम अघि बढाएका थियौँ । तर, कोभिड–१९ को महामारीले गर्दा दुई वर्षजति कुनै पनि काम हुन पाएन र स्थगितकै रूपमा रह्यो । त्यसपछि सन् २०२२ को आसपासमा आएर हामीले यसलाई अघि बढाउन पायौँ र फाइनल्ली गत वैशाखमा उत्पादनको उद्घाटन गर्न सक्यौँ ।

जतिबेला हामीले उत्पादन सुरू ग¥यौँ त्यो समयमा आइपुग्दा नेपालमा आईसीई र ईभीको ‘सेल्स कम्पोजिसन’ मा धेरै नै परिवर्तन आइसकेको छ । तर, ईभीको बिक्रीमा भइरहेको ग्रोथले अहिले नै आईसीई भेहिकललाई प्रतिस्थापन नै गर्नसक्ने अवस्था भने छैन । हाल भइरहेको ईभीको ग्रोथ निश्चित विन्दूमा पुगेर ‘सेटल’ हुन्छ । त्यसबेला आईसीईले पनि छुट्टै ठाउँ पाउने हामीले देखिरहेका छौँ ।

त्यसकारण हामीले हाम्रा प्रडक्टहरू त्यो सेगमेन्टमा अझै दरिलो बनाउँदै जानेछौँ । अहिले हामीसँग एउटामात्रै मोडल ‘भेन्यु’ उत्पादन छ । आगामी वर्षसम्ममा तीनवटा मोडल नेपालमै उत्पादन गर्छौँ । त्यसले आईसीई उत्पादनमा हाम्रो पकड बढ्दै जाने विश्वास लिएका छौँ । साथै, आगामी वर्ष हुण्डाईकै इलेक्ट्रिक भेहिकलहरू पनि नेपालमै उत्पादन गर्दैछौँ । आईसीई र ईभी दुईवटैलाई एसाथ अगाडि बढाउने लक्ष्यका साथै नै हामीले यो उद्योग स्थापना गरेका हौँ ।

हुण्डाइले नेपालमै ईभी उत्पादन गर्दासम्म त बजारको प्रतिस्पर्धाबाट निकै पछि पर्नुहोला नि ? त्यसअघि कुनै ईभी अपनाउने योजना छ कि ?

नेपालमा इलेक्ट्रिक भेहिकलको लामो इतिहासतिर नजाने हो भने सन् २०१२/०१३ तिर ‘रेवा’ नामको गाडी आउँथ्यो । पछि सो कम्पनीलाई महिन्द्राले टेकओभर गर्‍यो । त्यसपछि सन् २०१५/०१६ मा नेपालमा नाकाबन्दी भइ तेलको हाहाकार हुँदा सरकारले नै विद्युतीय गाडीको प्रोत्साहन गर्ने नीति लिँदै भन्सारको दरमा सहुलियत दिने घोषणा गरेको थियो । फलस्वरूप ईभीका केही अरु ब्राण्डहरू पनि नेपाल भित्रिन सफल भए । अहिले ईभीले नेपालमा पाएको ‘लार्ज स्केल’को बजार वृद्धिमा हुण्डाइको पनि महत्वपूर्ण योगदान छ । किनकी सन् २०१८/०१९ मा हुण्डाइले ‘हुण्डाइ कोना’ ईभी नेपाल ल्याएको थियो ।

तर, सन् २०२२/०२३ मा चीनबाट सस्तो मूल्यका ईभी कारहरू आउन थालेपछि त्यो सेगमेन्टसँग प्रतिस्पर्धा गर्न मूल्यका कारण कोनाले सकेन । तर, आगामी तीन वर्षभित्र अर्थात् सन् २०२७ को अन्त्यसम्ममा हुण्डाइले ६/७ वटा नयाँ ईभी मोडलहरू ल्याउने तयारी गरेको छ । त्यसमध्ये सबै मोडल नेपालका लागि उपयुक्त नहुन पनि सक्छ । तर, त्यसमध्ये कम्तीमा ३÷४ वटा मोडल अवश्य पनि नेपालका लागि उपयुक्त हुने हामीले देखेका छौँ । त्यसमध्येको एउटा क्रेटा हो, जुन अहिले नेपालमा सबैभन्दा राम्रो कम्प्याक्ट एसयूभीका रूपमा चर्चित छ । सोही क्रेटा आगामी ६ महिना अर्थात् सन् २०२५ को जनवरीसम्ममा इलेक्ट्रिक मोडलमा आउँदै छ ।

स्वदेशमै गाडी उत्पादन गर्न थाल्नुभएको छ, अब उपभोक्ताले के फाइदा पाउँछन् ?

हामीले नेपालमा एसेम्बर भएका गाडीलाई ‘मेड इन नेपाल’ प्रडक्ट भनेका छौँ । यसअघि स्थापना भएका एसेम्बलिङ उद्योगहरूले प्रडक्टको मूल्य घटाएनन् भनेर बजारमा आएको गुनासो सम्बोधन गर्न हामीले करिब १० प्रतिशत मूल्य समायोजन गरेका छौँ । यो निकै क्रान्तिकारी समायोजन हो । हामीलाई पनि केही समस्या छ । जस्तोः नेपालमा उत्पादित गाडी बिक्री गर्दा अन्तःशुल्क लिइन्छ, जुन तयारी आयातित गाडीमा लिने गरिएको छैन । यसकारण ग्राहकको चाहनाबमोजिम मूल्य समायोजन गर्न सकिरहेका छैनौँ । यो विषयमा हामीले सरकारलाई भनिरहेका छौँ, एकदिन पक्कै सुनुवाइ हुनेछ र थप मूल्य समायोजनको स्थितिमा हामी पुग्नेछौँ भन्ने विश्वास छ ।

एसेम्बलिङ उद्योगलाई सरकारले सबसिडी दिएको छ, बिक्रीमा लाग्ने अन्तःशुल्कलाई देखाएर उचित मूल्य समायोजन नगर्नु उपभोक्तामाथि अन्याय होइन र ?

नेपालमा एसेम्बल गरेर बिक्री गरिने सवारी साधनको आयात र बिक्री दुवैमा अन्तःशुल्क लाग्छ । तर, एसेम्बलका लागि चाहिने सामान आयात गर्दा लाग्ने अन्तःशुल्कमा ५० प्रतिशत छुट दिइएको हो, पूरै होइन । आयात गर्दा ५० प्रतिशत छुट दिइए पनि बिक्री गर्दा फेरि भ्यालु एडिएसनमा ५० प्रतिशत नै अन्तःशुल्क लाग्छ । तयारी आयातित गाडीमा त्यो अन्तःशुल्क छैन, १३ प्रतिशत भ्याट मात्रै तिरेर बेच्दा हुन्छ । पार्टस ल्यायो, एसेम्बल र उत्पादन गर्‍यो, त्यसमा आफ्नो लागत खर्च जोडेपछि ३२.५ प्रतिशत अन्तःशुल्क जोडिन्छ । त्यसमा १३ प्रतिशत भ्याट समेत जोडेपछि मात्रै मूल्य निर्धारण हुने हुँदा नेपालमै एसेम्बल हुने सवारी साधनले उपभोक्ताको अपेक्षित मूल्य आउन नसकेको हो । यद्यपि, हामीले जुन मूल्य निर्धारण गरेका छौँ त्यो धेरै नै सस्तो मूल्य हो ।

अहिलेसम्म कुन कुन मोडलका कति कति युनिट काडी उत्पादन गर्नुभयो र बजारको प्रतिक्रिया कस्तो पाउँदै हुनुहुन्छ ?

हाम्रो उद्योगको कुल उत्पादन क्षमता वार्षिक पाँच हजार युनिट हो । अहिले एउटा मोडल ‘भेन्यु’ मात्रै उत्पादन भइरहेको छ । त्यसकारण उद्योगको कुल क्षमतामध्ये अहिले १५–२० प्रतिशतसम्म मात्रै चलिरहेको छ । हालसम्म २०० युनिट गाडी उत्पादन गरेर बजारमा पठाइसकेका छौँ । अरु मोडल पनि थप्दै गएपछि आगामी एक वर्षभित्र ७० प्रतिशत क्षमतामा उद्योग चलाउने लक्ष्य छ ।

भदौ ११–१६ सम्म चल्ने नाडा अटो शोप्रति स्वदेशमै एसेम्बल प्लान्ट चलाउनुभएका तपाइँहरू कत्तिको उत्साहित हुनुहुन्छ ?

नाडा अटो शो अटोमोबाइल इन्डष्ट्रीका लागि ‘मेजर इभेन्ट’ हो । नाडा अटो शो आयोजना हुने जुन समय छ, त्यसले नेपालीहरूको महान पर्व दसैँ तथा तिहार आएका् घोषणा समेत गर्दै आएको छ । किनकी नाडा अटो शो आयोजना भएको प्रायः एक महिनापछि दसैँ आउने समय हुन्छ । दसैँको पूर्वसन्ध्यामा हुने नाडा अटो शोले दसैँको किनमेल सुरू गराउने गरेको छ । विशेषगरी हामी चाडपर्वमा नयाँ कपडा, नयाँ सर–सामान लिने र गाडी चढ्नेहरूले नयाँ गाडी तथा मोटरसाइकल किन्ने गर्दछौँ । नयाँ गाडी किनेर आफ्नो घरछिमेक तथा टीकाटालोमा जाने योजना धेरैको हुन्छ । त्यो इच्छालाई नाडा अटो शोले पूरा गर्दै आएको छ । क्रेता र बिक्रेता एकैठाउँ हुने यो ठूलो उत्सवमा हामी अत्यन्तै धेरै उत्साहित छौँ ।

हुन्डाइका कुन–कुन् गाडी लिएर नाडा अटो शोमा जाँदै हुनुहुन्छ ?

हुण्डाइसँग अहिले ११ वटा मोडलहरू छ । तर, ती सबै गाडी प्रदर्शन गर्न हामीलाई ठाउँको अभाव छ । हामीले प्राप्त गरेको ठाउँमा ४÷५ वटा मात्रै गाडी राखेर देखाउन मिल्छ । अटो शोमा लञ्च गर्नेगरी हामीसँग नयाँ मोडल छैन । तर, करिब एक महिनाअघि लञ्च गरिएको क्रेटाको नयाँ मोडलसहित आलोपालो गरेर सबै गाडी प्रदर्शन गर्ने हाम्रो लक्ष्य छ । त्यसमध्ये ‘मेड इन नेपाल’ थिम राखेर ‘भेन्यु’ विशेष आकर्षणका रूपमा रहने छ । साथै, ग्राण्ड आई–१० र हामीसँग भएका दुईवटा ईभी मोडल ‘आयोनिक–५’ र ‘हुण्डाइ कोना’ पनि डिस्प्लेमा रहने छ । थप पढ्न यहाँ क्लिक गर्नुहोस्–

भिडिओ हेर्नुहोस्–