टिकटक बारे अमेरिका र चीनबीच कस्तो सम्झौता भयो ?

काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले कार्यकारी आदेशमा हस्ताक्षर गरेका छन् जसले टिकटकलाई कानूनद्वारा निर्धारित राष्ट्रिय सुरक्षा चिन्ताहरू पूरा गर्ने तरिकाले संयुक्त राज्य अमेरिकामा सञ्चालन गर्न अनुमति दिनेछ ।

गत वर्ष, तत्कालीन राष्ट्रपति जो बाइडेनले चिनियाँ कम्पनी बाइटडान्सलाई अर्को वर्षको सुरुसम्ममा टिकटकको अमेरिकी सम्पत्ति अमेरिकी कम्पनीलाई बेच्न वा संयुक्त राज्य अमेरिकाभरि एपमा पूर्ण प्रतिबन्धको सामना गर्न आवश्यक पर्ने कानूनमा हस्ताक्षर गरेका थिए । यद्यपि, ट्रम्पले टिकटकलाई अमेरिकामा सञ्चालन गर्न अनुमति दिने धेरै आदेशहरूमा हस्ताक्षर गरेका थिए जबकि उनको प्रशासनले सामाजिक सञ्जाल कम्पनीको बिक्रीको लागि सम्झौतामा पुग्ने प्रयास गरिरहेको थियो ।

अहिलेसम्म सम्झौताको बारेमा थोरै विवरणहरू बाहिर आएका छन्, तर ट्रम्पले चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले यसलाई अनुमोदन गरेको दाबी गरेका छन् । टिकटकमा कुनै पनि ठूला परिवर्तनहरूले अमेरिकाका युवाहरू, विशेष गरी किशोरकिशोरीहरूले अनलाइन समाचार र जानकारी उपभोग गर्ने तरिकामा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्न सक्ने विश्लेषण गरिएको छ । यद्यपि, वाशिंगटनस्थित चिनियाँ दूतावासले चीनले प्रस्तावित सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेको छ कि छैन भनेर अझै स्पष्ट पारेको छैन ।

रिपोर्टका अनुसार, ३० वर्ष मुनिका लगभग ४३ प्रतिशत अमेरिकी नागरिकहरूले नियमित रूपमा टिकटकबाट समाचार प्राप्त गर्छन्, जुन युट्युब, फेसबुक र इन्स्टाग्राम लगायत अन्य कुनै पनि सामाजिक सञ्जाल एपभन्दा उच्च दर हो ।

ह्वाइट हाउसले हालसम्म खुलासा गरेको सम्झौताका सर्तहरू अनुसार, एप ओरेकल र लगानी फर्म सिल्भर लेक पार्टनर्स लगायत अमेरिकी लगानीकर्ताहरूको समूहको स्वामित्वमा रहेको नयाँ अमेरिकी संयुक्त उद्यममा रूपान्तरण हुनेछ । अहिलेसम्म खुलासा गरिएको जानकारी अनुसार, नयाँ उद्यममा लगानीकर्ताहरूको हिस्सेदारी लगभग ८० प्रतिशत हुनेछ, जबकि बाइटडान्सको हिस्सेदारी २० प्रतिशत वा कम हुनेछ । बोर्ड अमेरिकी लगानीकर्ताहरूद्वारा नियन्त्रित हुनेछ । बाइटडान्सको प्रतिनिधित्व बोर्डमा एक जना व्यक्तिले मात्र गर्नेछ, तर कुनै पनि सुरक्षा मामिला वा सम्बन्धित समितिहरूमा भाग लिने छैनन् ।

टिकटकका नयाँ मालिकहरूमा धेरै व्यक्तिहरू समावेश छन् । टिकटकका नयाँ मालिकहरूमा ट्रम्पसँग व्यापार वा राजनीतिक सम्बन्ध भएका धेरै व्यक्तिहरू समावेश रहेको बताइएको छ । यसमा ओरेकलका सहसंस्थापक ल्यारी एलिसन र रूपर्ट मर्डोक समावेश छन् । यसले प्लेटफर्ममा राजनीतिक प्रभाव पर्ने हो कि होइन भन्ने प्रश्न उठाएको छ । एलिसनले एक दशकभन्दा बढी समयअघि ओरेकलको सीईओ पदबाट राजीनामा दिएका थिए तर उनी यसको सञ्चालनमा सक्रिय देखिएका छन् । ट्रम्पले डेलका संस्थापक माइकल डेललाई पनि नयाँ उद्यममा लगानीकर्ताको रूपमा नाम दिएका छन् ।