गाजालाई ‘सफा’ गर्ने अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पको योजनामाको आलोचना 

 

एजेन्सी । युद्धलाई स्थायी रूपमा अन्त्य गर्ने उद्देश्यले नाजुक युद्धविराम दोस्रो हप्तामा प्रवेश गरेको बेला आइतबार अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले गाजालाई ‘सफा’ गर्ने योजनाको हमास र यसको सहयोगी इस्लामिक जिहादले अवज्ञा गर्दै प्रतिक्रिया दिएका छन् ।

इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुको तत्काल कुनै प्रतिक्रिया आएको थिएन, तर एकजना अति दक्षिणपन्थी मन्त्रीले ट्रम्पको विचारलाई ‘राम्रो’ भन्दै स्वागत गरे । यसैबीच सम्झौता अन्तर्गत भएको अन्तिम बन्दी–कैदी आदान–प्रदानसँग जोडिएको विवादका कारण प्यालेस्टिनीहरूको विशाल भीडलाई क्षेत्रको उत्तरमा फर्कनबाट रोकेपछि तटीय सडक अवरुद्ध गरायो ।

सम्झौताले शनिबार चार इजरायली महिला बन्धक, सबै सैनिक र दुई सय प्यालेस्टिनी कैदीलाई हर्षोल्लासपूर्ण दृश्यमा रिहा गरिएको देखियो । यस्तो आदान–प्रदान अहिलेसम्म दोस्रो थियो । पन्ध्र महिनाको युद्धपछि ट्रम्पले गाजा ‘विध्वंस स्थल’ बनेको बताए । उनले जोर्डनका राजा अब्दुल्लाह द्वितीयसँग प्यालेस्टिनीहरूलाई क्षेत्रबाट बाहिर निकाल्ने बारेमा कुरा गरेको बताए ।

“म इजिप्टले मानिसहरूलाई लैजाओस् र जोर्डनले मानिसहरूलाई लैजाओस भन्ने चाहन्छु”, ट्रम्पले पत्रकारहरूलाई भने । उनले आइतबार इजिप्टका राष्ट्रपति अब्देल फताह अल–सिसीसँग कुरा गर्ने अपेक्षा गरे । अधिकांश गाजावासीहरू प्यालेस्टिनी शरणार्थी वा तिनका सन्तानहरू हुन् ।

प्यालेस्टिनीहरूका लागि उनीहरूलाई गाजाबाट सार्ने कुनै पनि प्रयासले अरब विश्वले ‘नकबा’ वा विनाश–७५ वर्ष पहिले इजरायल निर्माणका क्रममा प्यालेस्टिनीहरूको सामूहिक विस्थापनको कालो ऐतिहासिक सम्झनाहरू जगाउनेछ । इजिप्टले पहिले गाजाबाट सिनाई मरुभूमिमा प्यालेस्टिनीहरूको कुनै पनि ‘जबरजस्ती विस्थापन’ विरुद्ध चेतावनी दिएको छ । यसलाई राष्ट्रपति सिसीले सन् १९७९ मा इजिप्टले इजरायलसँग हस्ताक्षर गरेको शान्ति सम्झौतालाई जोखिममा पार्न सक्ने बताए ।

संयुक्त राष्ट्रसङ्घका अनुसार जोर्डनमा २३ लाख दर्ता भएका प्यालेस्टिनी शरणार्थी छन् । “तपाईँ सायद १५ लाख मानिसका बारेमा कुरा गर्दै हुनुहुन्छ र हामी त्यो सबै ठाउँलाई सफा गर्नुपर्छ”, ट्रम्पले गाजाको बारेमा भने । गाजाको जनसङ्ख्या लगभग २४ लाख छ ।

“म केही अरब राष्ट्रहरूसँग संलग्न हुन र फरक स्थानमा आवास निर्माण गर्न चाहन्छु जहाँ तिनीहरू परिवर्तनका लागि शान्तिले बस्न सक्नेछन्”, उनले भने । साथै उनले गाजाका बासिन्दाहरूलाई ‘अस्थायी वा दीर्घकालीन रूपमा’ सार्न सकिने बताए ।

 

हमासको राजनीतिक ब्युरोका सदस्य बसीम नइमले एएफपीलाई जसरी ‘उनीहरूले दशकौँदेखि विस्थापन र वैकल्पिक मातृभूमिहरूका लागि’ यस्तै योजनाहरू गरेका छन्, प्यालेस्टिनीहरूले ‘त्यस्ता परियोजनाहरू विफल पार्ने’ बताए  ।

“अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पद्वारा प्रस्तावित पुनर्निर्माणको ब्यानरमा उनीहरूको स्पष्ट अभिप्राय राम्रो भए तापनि गाजाका मानिसहरूले कुनै पनि प्रस्ताव वा समाधान स्वीकार गर्दैनन्”, उनले भने ।
गाजामा हमासको साथमा लडेको इस्लामिक जिहादले ट्रम्पको विचारलाई ‘निन्दनीय’ भनेको छ र यसले ‘हाम्रा जनतालाई आफ्नो भूमि छोड्न बाध्य पार्दै युद्ध अपराध र मानवता विरुद्धको अपराध’ लाई प्रोत्साहित गरेको बताएको छ ।