नेतान्याहूसँग दूरी बढाउँदै ट्रम्प, के भन्छन् अरब देशका मिडिया ?

काठमाडौं । अरब मिडिया आउटलेटहरूले प्यालेस्टिनी क्षेत्रहरूमा इजरायलको कारबाहीलाई अमेरिका र इजरायलबीचको ‘तनाव’को रूपमा चित्रण गर्न थालेका छन् ।

केही मिडिया आउटलेटहरूले इजरायली संसद् (नेसेट) ले कब्जा गरेकोे वेस्ट बैंकमा सार्वभौमिकता प्रदान गर्ने विधेयकको प्रारम्भिक अनुमोदनपछि अमेरिकाको ‘कडा स्वर’ र ‘क्रोध’लाई दुवै देशबीचको सम्बन्ध बिग्रिएको रूपमा व्याख्या गरिरहेका छन् ।

वामपन्थी झुकाव भएको इजरायली अखबार हारेट्जका अनुसार, अमेरिकी उपराष्ट्रपति जेडी भान्सको भ्रमणका क्रममा विपक्षी सांसद एभिग्डोर लिबरम्यान र एभी माओजले विधेयक पेश गरेका थिए ।

धेरैजसो अरब मिडिया आउटलेटहरूले भान्सको आलोचनालाई हाइलाइट गर्दै यो कदमलाई ‘अत्यन्तै मूर्खतापूर्ण राजनीतिक स्टन्ट’ भनेका छन् र विलयको प्रयासले गाजा द्वन्द्व अन्त्य गर्ने राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको योजनालाई जोखिममा पार्न सक्ने चेतावनी दिएका छन् ।

भान्सले भने, ‘मैले व्यक्तिगत रूपमा यो अपमानजनक पाएँ । इजरायलले वेस्ट बैंकलाई विलय गर्ने छैन ।’

खाडी क्षेत्रका प्रमुख अरब टीभी च्यानलहरूले आफ्नो समाचारमा वेस्ट बैंक विलय प्रयासको अमेरिकी विरोधलाई हाइलाइट गरेका छन् । अबुधाबीस्थित स्काई न्यूज अरेबियाले आफ्नो बिहानको बुलेटिनमा ट्रम्पको ‘कडा आपत्ति’लाई हाइलाइट गर्दै भन्यो, ‘इजरायलले त्यस्तो कदम चाल्ने छैन ।’

स्काई न्यूज अरेबियाले ट्रम्पलाई उद्धृत गर्दै भन्यो, ‘वेस्ट बैंकको बारेमा चिन्ता नगर। इजरायलले वेस्ट बैंकसँग केही गर्ने छैन ।’ च्यानलले ट्रम्पले पहिले नै यदि इजरायलले विलय योजना अगाडि बढाउन खोज्यो भने अमेरिकी समर्थन गुमाउन सक्ने चेतावनी दिएका थिए । च्यानलले ट्रम्प अरब देशहरूका लागि आफ्नो वाचामा प्रतिबद्ध रहेको र विलयलाई ‘रेड लाइन’ मान्ने उल्लेख गरेको छ ।

अक्टोबर २३ को आफ्नो कार्यक्रममा स्काई न्यूज अरेबियाले ट्रम्पको चेतावनीलाई नेतान्याहूका लागि ‘राजनीतिक थप्पड’ र ‘नयाँ परीक्षा’ भन्यो ।

कतारको अल जजीरा टीभी च्यानलले आफ्नो बिहानको बुलेटिनमा एक अमेरिकी अधिकारीलाई उद्धृत गर्दै ह्वाइट हाउस इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहूको व्यवहारले ‘गाजा शान्ति सम्झौताको पतन निम्त्याउन सक्ने’ भन्नेमा चिन्तित रहेको उल्लेख गरेको छ ।

धेरै क्षेत्रीय र घरेलु मिडिया आउटलेटहरूले अमेरिकामा इजरायली प्रधानमन्त्रीविरुद्ध ‘बढ्दो क्रोध’लाई हाइलाइट गरेका छन् । यूएई वेबसाइट इराम न्यूजले ह्वाइट हाउस स्रोतलाई उद्धृत गर्दै ‘ट्रम्प पहिले कहिल्यै नेतान्याहूसँग यति रिसाएका थिएनन्’ भन्ने लेखेको छ । रिपोर्टमा दुई नेताहरूबीच ‘दूरी’ बढेको उल्लेख गरिएको छ ।

ट्रम्पले मध्यपूर्वी देशहरूसँग शान्ति सम्झौता गरेर इजरायलको सुरक्षा सुनिश्चित गर्न चाहेको तर नेतन्याहू इजरायलको सुरक्षा ‘तनाव बढाउने र युद्ध गर्ने’मा निहित रहेको दाबी गरिएको छ ।

साउदी अखबार अशर्क अल–अवसतले आफ्नो मुख्य शीर्षकमा लेखेको छ, ‘वेस्ट बैंकको विलयविरुद्धको अमेरिकी कडा अडानले इजरायललाई स्तब्ध बनाउँछ ।’

इजरायल ‘नियन्त्रणबाहिर’

रुसको आरटी अरबी च्यानलले पनि अमेरिका र इजरायलबीचको ‘बढ्दो तनाव’ लाई हाइलाइट गरेको छ । अमेरिकी अधिकारीहरूका अनुसार, इजरायल नियन्त्रणबाहिर छ । पोलिटीको रिपोर्टलाई उद्धृत गर्दै च्यानलले हालैका इजरायली कार्यहरूलाई लिएर अमेरिकामा ‘बढ्दो निराशा’ रहेको बताएको छ । यसको पछाडिका कारणहरूमा गाजामा इजरायली सेनाको ‘प्रति–आक्रमण’ र वेस्ट बैंकको विलयको पक्षमा नेसेटको मतदान समावेश छ, जसलाई ट्रम्पले ‘नाजुक इजरायल–हमास सम्झौताका लागि हानिकारक’ भनेर वर्णन गरेका छन् ।

अक्टोबर २३ मा भएको अर्को रिपोर्टमा आरटी अरेबिकले टाइम पत्रिकालाई उद्धृत गर्दै ट्रम्पको बयान समावेश गरेको थियो । जसमा उनले नेतान्याहूलाई भनेका थिए, ‘बीबी, तिमी सम्पूर्ण संसारसँग लड्न सक्दैनौ । तिमीले केही लडाइँ जित्न सक्छौ तर संसार तिम्रो विरुद्धमा छ र इजरायल संसारको तुलनामा धेरै सानो देश हो ।’

अल–कुद्स अल–अरबी पत्रिकाले पनि टाइम अन्तर्वार्तालाई प्रमुखताका साथ प्रकाशन गर्दै लेखेको थियो, ‘कुराकानीले स्पष्ट रूपमा देखाउँछ कि अमेरिका अब आफ्नो सबैभन्दा ठूलो सहयोगी इजरायललाई नियन्त्रण गर्न चाहन्छ, ताकि यसले अरब देशहरूसँगको सम्बन्धलाई बलियो बनाउन सकोस् ।’