कति महत्व रहेछ झोलको ?

–सेफ लक्षमन प्रसाद भण्डारी 

“”चोक्टा खान गइ कि बुडी झोल मा डुबेर मरी””

“”जात फाल्नु गहतको झोलमा””

“जसलाई गर्यो हेला उसकै पर्छ फेला” भनेझै अब जमाना ढेडो रोटो र झोलकै छ ।  बिरामी भयो झोल ,सुत्केरी भयो झोल ,खानदानी देखाउन पनि पहिला खानुपर्ने झोल (सुप) ,स्लिम हुन पर्यो खाना नै झोल (सुप) गरिबको त छाकनै झोल ।

झोलको गुण 

नेपाली खाना अनि झोल बिरलैलाई थाहा नहोला ? नभए पनि यो लकडाउनले त अवस्य सिकायो कि | ज्वानोको झोल त हरेकलाई थाहा नै हुनुपर्ने हो ।  सुत्केरी सुत्केरी बसाउछ होइन ? अहिले त झन् राष्ट्रिय खाना गुन्द्रुकको झोल भै सक्यो ।  

नेपालमा बस्दा मातेका हामी मुग्लान पसेका ७० लाख नेपालीलाई सोधौं ? त ! गुन्द्रुकको झोल या अन्य झोलको महत्व ।  

जे होस् झोलको महिमा अपारम्पार छ ।  

क्वांटी होस कि गहतको झोल 

गुन्द्रुकको झोल या सिन्कीको ,

ज्वानोको झोल होस् या मरौटिको 

मोहीको झोल होस् कि बोडीको 

कुखुरोको होस् या खसीको झोल सबैको आ आफनै महत्व छ ।  अनि मानिस पिच्छेको रोजाई ।  

अहिले त सिस्नोको झोलले पनि बडा ठाउँ लिएको छ ।  आलु केराउकोको झोल त सेलरोटि को सितन नै हो भन्दा हुन्छ ।  नेपाली खाजामा, अलुतामा बोडीलाई कसरि  बिर्सनु चिउरासंग झ्वाम ।  म कहिलै बिर्सन सक्दिन  अामाले कहिले कुल्लेचौरे अालु थिचेर कहिले मुला थिचेर बनाएको झोल ।

अति सरल पचाउन सहज र अचुक औसधि पनि हो झोल 

जे को पनि झोल बनाउनुहोस लसुन, टिमुर , मेथी हिङ्ग या जीरा बेसरलाई फुराउन नछोड्नुहोस अति स्वादिस्ट झोलसंग रमाउनुहोस् ।  झोलले शरीरलाई गर्माहट पैदा गर्दछ र रुघाखोकी बाट बचाउछ ।  कुनै पनि झोललाई बाक्लो गर्नु  छ भने थोरै कुनै पिठो (मकै चामल गहु फापर चना कोदो ) हल्का घ्यु या तेलमा भुटेर राख्न सक्नुहुन्छ ।   साथै, भट्ट्मास या तिललाई भुटेर पिसी धुलो पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ । जसबाट यो बाक्लो हुनुका साथै स्वादमा पनि निखार ल्याउछ ।  मासुहरूको हकमा प्याज र गोलभेडालाई प्रयोग गर्न सक्नु हुन्छ  ।  कुनै पनि तरकारीलाई सुक्खा प्रयोग गर्दा जति पौष्टिक तत्वहरु पाउनुहुन्छ झोल बनाएर पिउदा १०  देखि ४० गुना धेरै पौष्टिक तत्वहरु पाउनुहुन्छ ।   खाना खानु भन्दा पहिला केही न केही  झोल पिउनु भयो भने भोकलाई अझ बढाउदछ ।  झोललाई अझ बढी स्वादिलो बनाउनु छ भने जाइफल  या ल्वांग पनि प्रयोग गर्न सक्नु हुन्छ ।  सुप भन्नु नै झोल हो । तपाईको रैथाने शब्दले नै तपाई को खाना को पहिचान दिन्छ !

हात जोडी नमस्कार गरौ ,घरमा बसौ ,झोल पिउ ,कोरोनाबाट बचौ ।