खुकुलो मौद्रिक नीतिले अर्थतन्त्र सुध्रिने अनुमान

काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्षमा नेपालको अर्थतन्त्रले गति लिने अनुमान गरिएको छ । विश्व बैङ्कले बुधबार सार्वजनिक गरेको ‘ग्लोबल इकोनोमिक प्रोस्पेक्ट्स’ प्रतिवेदनले गत आर्थिक वर्षको तुलनामा नेपालको अर्थतन्त्रमा उल्लेख्य सुधार हुने अनुमान गरेको हो ।

खास गरी खुकुलो मौद्रिक नीति र आयात प्रतिबन्ध खुला गरिएपछि अर्थतन्त्रमा सुधार देखिने अनुमान प्रतिवेदनमा गरिएको छ । जस अनुसार चालु आवमा नेपालले ३.९ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धिदर हासिल गर्ने छ जुन गत आवको १.९ प्रतिशतले सुधार हो ।

नेपालले चालु आवमा हासिल गर्ने अनुमान गरिएको आर्थिक वृद्धिदर विश्वको औसत दरभन्दा धेरै हो भने दक्षिण एसियाली औसतको तुलनामा भने कम हो । विश्व अर्थतन्त्र विगत ३० वर्षकै सबैभन्दा धिमा गतिमा रहेकाले सन् २०२४ मा केवल २.३ प्रतिशतको औसत वृद्धिदर रहने अनुमान विश्व बैङ्कले गरेको छ । त्यस्तै विश्वव्यापी अर्थतन्त्रमा देखिएको मन्दीका बाबजुद अर्थतन्त्र सुधार गरेको भारतका कारण दक्षिण एसियाली अर्थतन्त्रको औसत वृद्धिदर भने ५.६ प्रतिशत रहने अनुमान गरिएको छ । जुन् सन् २०२३ को लागि अनुमान गरिएको ५.७ प्रतिशतभन्दा सामान्य मात्र कम हो ।

दक्षिण एसियाली क्षेत्रका लागि सन् २०२४ मा आन्तरिक माग नै अर्थतन्त्र सुधारको मुख्य निर्धारक हुने अनुमान गरिएको छ । यस वर्ष यस क्षेत्रमा बाह्य माग पनि बढ्ने अनुमान गरिएको छ । सार्वजनिक लगानी तथा सुधारिएको कर्पोरेट वासलातका कारणका भारतीय अर्थतन्त्रले ६.४ प्रतिशतको वृद्धिदर हासिल गर्ने अनुमान गरिएको छ ।

आयातमा गरिएको प्रतिबन्धले निजी लगानी प्रभावित हुने र मुद्रास्फीतिका कारण व्यक्तिगत उपभोग घट्दा बङ्गलादेशको अर्थतन्त्रको वृद्धिदर केही घटेर ५.६ प्रतिशत रहने अनुमान गरिएको छ । अघिल्लो आवमा बङ्गलादेशले ६ प्रतिशतको वृद्धिदर हासिल गरेको थियो ।

मौद्रिक नीतिमा गरिएको कडाइ र वित्त नीतिसँग पनि सामञ्जस्य नदेखिँदा पाकिस्तानको अर्थतन्त्र भने १.७ प्रतिशतमा सीमित रहने अनुमान छ । यो दर गत वर्षको ०.२ प्रतिशतको नकारात्मक वृद्धिदरको तुलनामा भने उल्लेख्य सुधार हो । श्रीलङ्काको अर्थतन्त्र अझै पनि अनिश्चित नै रहेको छ । बाह्य ऋणले थलिएको श्रीलङ्काली अर्थतन्त्रमा गर्न थालिएको ऋणको पुनर्संरचनालगायतका कामले श्रीलङ्काको अर्थतन्त्र निर्धारण गर्ने देखिएको छ । यस्तो परिस्थितिबिच पनि श्रीलङ्काले १।७ प्रतिशतको वृद्धिदर हासिल गर्ने अनुमान गरिएको छ । सन् २०२४ मा श्रीलङ्काको वृद्धिदर ३.८ प्रतिशतले नकारात्मक रहने अनुमान रहेको आजको गोरखापत्र दैनिकमा समाचार छ ।