अमेरिकी चुनावको नतिजासँग जोडिएको युक्रेनीको चिन्ता

किएभ । युक्रेनीहरू अमेरिकी राष्ट्रपति चुनाव अभियानको अन्तिम दिनहरूलाई चिन्तापूर्वक हेरिरहेका छन् । केहीले डोनाल्ड ट्रम्पको जितले वासिङ्टनको महत्त्वपूर्ण सहयोग रोक्न सक्ने भन्दै चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।

रूससँगको युद्ध तेस्रो वर्षमा प्रवेश गरिरहेको बेला मङ्गलबारको अमेरिकी मतदान हुँदैछ। युद्धमा सङ्ख्यामा कम र कमजोर हतियार भएको युक्रेनी सेनाले रूसी सेनाको सामना गरिरहेको छ।

मस्कोको प्योङयाङ (उत्तर कोरिया) सँगको गठबन्धन पहिलेभन्दा बलियो देखिएको छ । वासिङ्टन र सोलले हजारौं उत्तर कोरियाली सैनिक रूस पठाइएको जिकिर गरिरहेका छन्।

यसको विपरीत युक्रेनका युद्ध–थकित समर्थकहरू ट्रम्पको ह्वाइट हाउसमा सम्भावित पुनरागमनले थप निराश हुन सक्छन् । ट्रम्पले किएभलाई कुनै सहयोगको आश्वासन दिएका छैनन् ।

‘ट्रम्पको जितले गम्भीर जोखिमहरू सिर्जना गर्नेछ । स्थिति चिन्ताजनक हुनेछ’, अमेरिकामा युक्रेनका पूर्वराजदूत ओलेग सामसुरले समाचार एजेन्सी एएफपीसँग कुरा गर्दै भनेका छन् ।

वासिङ्टनले नाटो–व्यापी युक्रेनलाई समर्थन गरेको छ । किएभले अत्यधिक शक्तिशाली रूसविरुद्ध लड्न सक्षम बनाउने अर्बौं डलरको आर्थिक र सैन्य सहयोग प्राप्त गरेको छ।

यद्यपि यो समर्थन विगत केही महिनामा युरोप र संयुक्त राज्य अमेरिकामा कमजोर भएको छ। युक्रेनप्रति अमेरिकी समर्थनको ट्रम्पको बारम्बार आलोचना गर्दै आएका छन् । २४ घण्टाभित्र लडाइँ समाप्त गर्ने उनको दाबीले युक्रेनको चिन्ता थप बढाएको हो ।

‘न त ट्रम्प न त उहाँको टोलीले युक्रेनको विजयमा विश्वास गर्छन्’, सामसुरले भने ।

ट्रम्पले उनी युक्रेनको जित चाहन्छन् वा चाहन्नन् भनेर अभिव्यक्ति दिन अस्वीकार गरेका छन् । उनले युद्ध अन्त्य गर्ने कुनै रणनीति सार्वजनिक पनि गरेका छैनन् ।

उनका सहयोगी जेडी भान्सले चारैतिर असैन्यीकृत क्षेत्र स्थापना गर्ने गरी वर्तमान सीमामा युद्धविराम गर्न वकालत गरिरहेका छन् ।

ट्रम्पको योजनाले किएभलाई क्रेमलिनको इच्छाअनुसार नाटोमा सामेल हुने आकांक्षा त्याग्न दबाब दिनेछ । यसले युक्रेनलाई थप आक्रमणको जोखिममा पार्नेछ।

‘यो पुटिनका लागि विश्राम हुनेछ’, रूसले त्यो समय आफ्नो सेना पुनर्निर्माण गर्न र तयार भएपछि ‘युक्रेनको पूर्ण विनाश’ को लक्ष्य पुनः सुरु गर्न प्रयोग गर्ने आशंका व्यक्त गर्दै सामसुरले भने ।

युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमर जेलेन्स्कीले रूसले माग गरेको क्षेत्रीय सहुलियतलाई पहिले नै अस्वीकार गरिसकेका छन् । ‘जसले चाहे पनि र अमेरिकामा जसले जिते पनि युक्रेनले यी क्षेत्रहरूलाई (रूसी भनेर) मान्यता दिनेछैन’, उनले दक्षिण कोरियाली टिभी च्यानल केबीएसलाई दिएको अन्तर्वार्तामा भनेका छन् ।

तथापि युक्रेनी राष्ट्रपति कार्यालयका एक वरिष्ठ अधिकारीले एएफपीसँगको कुराकानीमा बढी मेलमिलापकेन्द्रित विचार व्यक्त गरेका छन् ।

उनले सेप्टेम्बरमा संयुक्त राज्य अमेरिकामा भएको ट्रम्प र जेलेन्स्कीबीचको भेट ‘धेरै राम्रो’ भएको बताए । ‘ट्रम्पले निश्चय पनि पुटिनसँग अमेरिकाको इज्जत गुमाउने व्यक्ति हुन चाहनु हुनेछैन’, नाम नखुलाई उनले भने ।

ती अधिकारीका अनुसार युक्रेनले सबै सम्भावित परिणामहरूका लागि तयारी गरिरहेको छ र दुवै उम्मेदवारका टोलीहरूसँग सम्बन्ध बढाइरहेको छ।

अमेरिकी चुनावमा जसले विजय हासिल गरे पनि उसले युक्रेनको युद्धको सामना गर्नुपर्नेछ । युद्धमा स्थिति मस्कोको पक्षमा मोडिंदै गएको देखिन्छ ।

अमेरिकन इन्स्टिच्युट फर द स्टडी अफ वारको तथ्याङ्कको एएफपी विश्लेषणअनुसार रूसले अक्टोबर महिनामा मात्र चार सय ७८ वर्गकिलोमिटर युक्रेनी क्षेत्रमा अघि बढेको छ । यो सन् २०२२ मार्च यताकै रेकर्ड हो ।

यी लाभमध्ये दुई तिहाई दाबी गरिएको डोनेट्स्क क्षेत्रमा ५१ वर्षीय युक्रेनी सर्जेन्ट सर्गीले व्यावहारिक दृष्टिकोण राखेको बताए ।

उनले भने, ‘अमेरिकाले हामीलाई सहयोग गरिरहेसम्म कसले जित्छ भन्ने कुरामा मलाई चासो छैन।’ तर उनले ट्रम्पको जित युक्रेनका लागि मात्र नभई संयुक्त राज्य अमेरिकाका लागि पनि विपत्ति हुनसक्ने भविष्यवाणी गरे ।

सन् २०२३ को अन्त्य र सन् २०२४ को सुरुआतमा ट्रम्पका समर्थकहरूले अमेरिकी सैन्य सहायता रोक्दा युक्रेनी सैनिकहरूले रिपब्लिकन अवरोधको पहिलो स्वाद चाखेका थिए । त्यसले युक्रेनी सेनालाई गोलाबारुद राशन गर्न बाध्य पार्‍यो र रूसलाई गति बढाउन अनुमति दियो । ‘यदि यो वर्षको सुरुमा जस्तै भयो भने यो धेरै, धेरै नराम्रो हुनेछ’, सर्गीले भने ।

उही क्षेत्रमा लड्ने एक युवा सैनिक बोग्दानले ट्रम्पले ‘केवल अमेरिकाको शक्ति, दृढता र क्षमता देखाउन चाहने’ आशा व्यक्त गरे ।

युक्रेनको दोस्रो सबैभन्दा ठूलो शहर खार्किभमा अन्तर्वार्ता दिएका अर्का सैनिक रोडियन पनि विश्वस्त देखिन्थे । ‘मलाई थाहा छ उनीहरूले हामीलाई धोका दिने छैनन्’ उनले आफ्नो प्रतिबद्धता मिश्रित अभिव्यक्ति दिंदै राख्दै भने, ‘अन्त्यसम्म, हाम्रो विजयसम्म लड्छौं ।’