ट्रम्पको लोकप्रियता घट्दै, मेयरको चुनावलाई किन भनिदैछ ‘मिनी–जनमत संग्रह’ ?

काठमाडौं । नोभेम्बर ५ मा अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको पुनः निर्वाचित भएको एक वर्ष पुग्दैछ । तर त्यसको अघिल्लो दिन, नोभेम्बर ४, २०२५, उनको सबैभन्दा ठूलो अग्निपरीक्षा हुदैछ । आज न्यूयोर्क शहरले आफ्नो नयाँ मेयरको चुनाव गर्नेछ, र भर्जिनिया र न्यू जर्सीमा पनि गभर्नर र व्यवस्थापिकाको चुनाव हुदैछ ।

विगत एक वर्षमा, ट्रम्पको कुल अनुमोदन मूल्याङ्कन नोभेम्बरको सुरुमा १८ प्रतिशतले झरेको छ, जुन ओबामा र बाइडेन दुवैको पहिलो वर्षभन्दा निकै कम हो । यो ओबामाको पहिलो वर्षको अन्त्यमा ३ प्रतिशतले र बाइडेनको समयमा ७ प्रतिशतले झरेको थियो ।

वाशिंगटनदेखि भर्जिनिया र न्यूयोर्कसम्म, सबैको नजर यस चुनावमा छ । यो चुनावले ट्रम्पको दोस्रो कार्यकाल जनताको अपेक्षा अनुसार चल्छ कि चल्दैन भनेर निर्धारण गर्नेछ । रिपब्लिकनहरूले यसलाई नीतिगत शक्तिको प्रमाणको रूपमा हेरिरहेका छन्, जबकि डेमोक्र्याटहरूले यसलाई ुमिनी(जनमत संग्रहु भनिरहेका छन् ।

न्यूयोर्कको मेयरको दौडमा भारतीय(अमेरिकी ३३ बर्षिय युवा नेता जोहरान ममदानी एक प्रमुख व्यक्तित्वको रूपमा उभिएका छन् । उनी न्यूयोर्क राज्य सभाका सदस्य पनि हुन् । जोहरान युगान्डाका लेखक महमूद ममदानी र भारतीय फिल्म निर्माता मीरा नायरका छोरा हुन् ।

उनी एक प्रजातान्त्रिक समाजवादी हुन् र प्रगतिशील मतदाता, युवाहरू, अफ्रिकी(अमेरिकीहरू र ल्याटिन समुदायहरूको बलियो समर्थन प्राप्त गरिरहेका छन् । उनले शहरको बढ्दो जीवनयापनलाई सम्बोधन मात्र गरेका छैनन् तर धनीहरूलाई कर लगाउने र गरिबहरूको लागि आवास कोषको वाचा पनि गरेका छन् । ममदानी १४ प्रतिशत अंकको उल्लेखनीय अन्तरले अगाडि छन् । ट्रम्पले ममदानी मेयर बनेमा न्यूयोर्कलाई दिइने संघीय सहायता कोष कटौती गर्ने यसअघि नै धम्की दिएका छन् ।

ममदानीले न्यूयोर्कको मेयरको लागि ६७ वर्षीय पूर्व गभर्नर एन्ड्रयू कुओमोको सामना गरिरहेका छन् । यौन उत्पीडनको आरोपका कारण चार वर्षअघि कुओमोले राजीनामा दिएका थिए । उनी रिपब्लिकन र मध्यमार्गीहरूबाट समर्थन प्राप्त गर्दै स्वतन्त्र उम्मेदवारको रूपमा उभिएका छन् ।

अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले आफ्नै पार्टीको तुलनामा कुओमोलाई समर्थन गरे किनभने उनी ममदानीलाई रोक्न चाहन्छन् । न्यूयोर्क डेमोक्र्याटिक गढ हो, जहाँ उनीहरूले प्रभाव जमाएका छन् । ट्रम्पले कुओमोलाई रणनीतिक र अनुभवी भनेर वर्णन गरेका छन्, यद्यपि कुओमोले भ्रष्टाचार र यौन उत्पीडनको आरोपको सामना गर्नु परेको छ ।

कुओमोको अभियानको वाचा शहरको सुरक्षा बढाउने र स्थापित राजनीतिक प्रणालीलाई उल्टाउने थियो । यद्यपि, जनमत सर्वेक्षणमा कुओमोको लोकप्रियता ममदानीको भन्दा कम छ । त्यस्तै न्युयोर्क मेयरको दौडसँगै दुई डेमोक्र्याटिक राज्यहरू, भर्जिनिया र न्यु जर्सीमा गभर्नेटोरियल चुनावहरू भइरहेका छन् । भर्जिनियामा, डेमोक्र्याट अबिगेल स्प्यानबर्गर रिपब्लिकन विन्सम सियर्सलाई ७ अंकले अगाडि रहेकी छिन् ।

यस चुनावमा सरकार बन्दको प्रभाव यहाँ एक प्रमुख मुद्दा बनेको छ । यसैबीच, न्यू जर्सीमा, डेमोक्र्याट मिकी शेरिलले रिपब्लिकन ज्याक सियाटारेलीभन्दा ३ अंकले अगाडि रहेका छन् । उनले ट्रम्प नीतिहरू, ट्यारिफहरू र बन्दलाई प्रमुख मुद्दा बनाएर ुट्रेन्टनको ट्रम्पु भनिएकोमा जवाफ दिएकी छिन् । मतदानको बीचमा आप्रवासी छिमेकहरूमा संघीय सरकारले छापा मार्दा आक्रोश बढ्दै गएको छ । न्यु जर्सी र भर्जिनियामा आप्रवासन कार्यहरूको तीव्रताले ल्याटिनो आप्रवासी समुदायमा आक्रोश बढाएको छ । र यसको असर निर्वाचनमा देखिने आंकल गरिएको छ ।

संघीय एजेन्टहरूको उपस्थिति र छापा मार्दा स्थानीय बासिन्दाहरूलाई मतदान गर्नबाट रोक्ने प्रयास गरिएको छ । छापा मार्दा आपराधिक संदिग्धहरूलाई मात्र लक्षित गरिएको दाबी गरेको छ, जबकि डेमोक्र्याटहरूले ल्याटिनो मतदाता मतदानलाई दबाउने षड्यन्त्र भएको आरोप लगाएका छन् । विज्ञहरूले यो तनाव दुबै राज्यका धेरै क्षेत्रहरूमा ट्रम्पको धम्की दिने रणनीति विरुद्धको मतदानमा परिणत हुँदै गरेको बताएका छन् ।